ย้อนรอย: วิวัฒนาการอารยธรรมมนุษยชาติ
ก. วิวัฒนาการ มนุษย์ต่างจากสัตว์ทั่วไป
a. ยืดตัว (ลิงสยาม 35 ล้านปี)
b. เดินสองขา (Hominids—สมองใหญ่, 4 ล้านปีก่อน พบเก่าสุดในอาฟริกา)
c. ใช้มือ
d. ใช้เสียง
e. ใช้ไฟ (Homo sapiens, อยู่ถ้ำ 50,000 ปี)
f. ประดิษฐ์ของใช้สอย อาวุธ
ข. ธรรมชาติ และวิถีชีวิต / เทคโนโลยี ก่อนประวัติศาสตร์
a. กำเนิดโลก ยุคดึกดำบรรพ์
i. 4,000 ล้านปี: Big Bang
ii. 400 ล้านปี: ป่า แอ่งน้ำ สัตว์โบราณเลี้ยงลูกด้วยนม
b. Paleolithic (1 ล้านปี)
i. กำเนิดมนุษย์
1. Homo erectus, มนุษย์ปักกิ่ง / ชวา / ลำปาง 500,000 ปี; ที่อื่น 7-600,000 ปี)
a. เริ่มใช้เครื่องมือเสริม (hunter gatherer)
b. แบ่งงาน ชายล่าสัตว์ หญิงเลี้ยงดูลูกอ่อน
c. รู้จักใช้ไฟ
ii. 100,000 ปี ก่อน: ยุคน้ำแข็งครั้งที่ 4
1. Neanderthal, 80,000 ปี ก่อน
a. พิธีกรรมฝังศพ อนุสาวรีย์ โลกหน้า
iii. 50,000 ปี ก่อน: น้ำทะเลท่วมแผ่นดิน
1. Homo sapien sapiens, 40,000 ปี ก่อน สายพันธุ์อื่นสูญสิ้นไป
iv. 20,000 ปี ก่อน: ยุคน้ำแข็ง, อพยพครั้งใหญ่ กระจายเผ่าพันธุ์
c. Mesolithic (15,000 ปี)
i. เครื่องมือหิน, ใช้กระดูก, สร้างเรือ
ii. เลี้ยงสัตว์
d. Neolithic (10,000 ปี)
i. สิ้นยุคน้ำแข็ง
1. 8,000 ปีก่อน ประชากรขยายตัวรวดเร็ว
ii. ปรับปรุงเครื่องมือ ของใช้ดีขึ้น
1. ทองแดง (6,000 ปีก่อน) à อุปกรณ์
2. เหล็ก (3,500 ปีก่อน) à คันไถ ล้อ อาวุธ
iii. เครื่องปั้นดินเผา
iv. เกษตรมีประสิทธิภาพขึ้น
ค. โบราณ การใช้ภาษา (มนุษย์เป็นสัตว์สังคม ส่วนใหญ่ชอบรวมกลุ่ม)
a. ภาษาส่งเสียงพูด – รวมกลุ่ม แบ่งงานกันทำ กฎเกณฑ์ ประสิทธิภาพเผ่าพันธุ์ / อยู่รอด
i. หมาหมู่ - ล่า
ii. สิงโต – ครอบครัวเดี่ยว
iii. ช้าง - ครอบครัวกิ่ง
iv. มด – สัมผัส สารเคมี – หาอาหารเลี้ยงหัวหน้า และลูกอ่อน สร้างรัง ป้องกันรัง สะสมอาหาร
b. ภาษาเขียน – เผ่าเติบใหญ่เป็นสังคมมั่งคั่งซับซ้อนขึ้น เพราะเครื่องมือดี (เรือ ต่อมายุคโลหะ—เกวียน ไถ อาวุธ) เกษตร (เพาะปลูก เก็บเกี่ยว สะสม อุดมสมบูรณ์) ค้าขาย แลกเปลี่ยน สัญญา
c. ภาษาสื่อทางไกล – สงคราม วิกฤต เมื่อมนุษย์กระจายตัว อยู่ห่างไกลกัน บ้างเป็นมิตร บ้างเป็นอริ
i. ควันไฟ – รายงาน เตือนภัย เรียกให้ช่วย
ii. กลอง – ส่งสัญญาณในการแปรกระบวนยุทธในสนามฝึก / รบ
ง. ภาษาพูด
a. สังคมส่วนน้อยที่มีภาษาเขียน – อารยธรรมก้าวกระโดด มหาอำนาจ
i. เริ่มประวัติศาสตร์
1. อารยธรรมลุ่มแม่น้ำ (5-7,000 ปี)
a. เมโสโปเตเมีย
b. อีจิปย์
c. สันสกฤต (สินธุ อินเดีย)
d. จีน
2. การจัดการความขัดแย้ง
a. ศาสนา ปรัชญา
b. ความเชื่อ ความกลัว
c. การทูต การเมือง การปกครอง แบ่งชนชั้น
d. การแต่งงาน
e. สงคราม
b. สังคมส่วนใหญ่ ที่ยังมีลักษณะ “พอเพียง” คงความเป็นชนเผ่า / ปกครองแบบครอบครัว มักจะไม่มีภาษาเขียน เพราะไม่จำเป็น
i. มักจะอยู่ในถิ่นที่อุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ
ii. ประชากรไม่มาก วิถีชีวิตสอดคล้องกับธรรมชาติ
iii. การจัดการความขัดแย้ง – ความเชื่อ ความกลัว ปรัชญาชีวิต ผู้อาวุโส / พ่อมดหมอผี
iv. นิทานพื้นบ้าน ตำนาน
จ. ย้อนยุค
a. มนุษย์คงเริ่มประดิษฐ์ภาษาเป็นคำพูด และ/หรือรูปภาพ และมีการสืบทอดภาษา เมื่อ 50,000 ปีก่อน หรือเมื่อเป็นมนุษย์ถ้ำ (Homo sapien, 43,000-27,000 BC)
b. ภาษาเขียนเริ่มมีขึ้นประมาณ 5-6,000 ปีก่อน (หรือ 3-4,000 ปี BC)
c. การล่าอาณานิคมโดยมหาอำนาจตะวันตก
i. จีน/หมิงเปิดฉากใหม่ของการค้าทางเรือข้ามทวีป ด้วยกองเรือมหาสมบัติเจิ้งเหอ (1405-33)
1. Copernicus (1473-1543)
2. Galileo (1564-1642)
ii. สร้างความตื่นตัวและกระหายในโลกตะวันตก เพิ่มจากเดิมผ่านทางสายไหม (ทางบก)
1. สู่อเมริกา เมื่อโคลัมบัสออกเรือจะไปอินเดีย แต่ไปเจออเมริกาในปี 1492
2. เริ่มจากปี 1500 CE เมื่อโปรตุเกสออกเสาะหาแหล่งเครื่องเทศในโลกตะวันออก (จากอินเดียสู่อุษาเอเชีย)
iii. การรวมทุนออกเรือ โอกาสค้ากำไร กลายเป็นบริษัทเดินเรือ à วิทยาการรุ่งเรือง เศรษฐกิจมั่งคั่ง ในยุโรป (เก็บเกี่ยวผลวิทยาการจากเอเชียกลาง / โลกมุสลิมด้วย)
1. เทคโนโลยีการพิมพ์จีน (ตั้งแต่ราชวงศ์ถัง 1361) à แท่นพิมพ์ (กูเตนเบิร์ก) ในปี 1450
2. ดินปะสิว / จุดปะทัด ในจีน à ดินระเบิด (โนเบล)
3. ฯลฯ
4. เริ่มวิทยาศาสตร์ การผลิต
a. 1760-1860: ปฏิวัติอุตสาหกรรม
b. 1859: Charles Darwin’s Origin of Species (อังกฤษ)
5. เครื่องจักรกระหายวัตถุดิบ และตลาดสำหรับระบายสินค้า
a. 1723-1790: Adam Smith (Scottish)
b. 1849: Karl Marx & Engel’s Communist Manifesto (อังกฤษ)
6. ทุน + คริสตจักร + แสนยานุภาพสงคราม ยึดครองตะวันออก
a. สร้างความชอบธรรม
i. ศาสนาที่สูงกว่า
ii. อารยธรรมที่เจริญกว่า
iii. ขุดค้นหารากเพื่อเปรียบเทียบว่าตน เช่น มีหัวกะโหลกที่ใหญ่กว่า à โบราณคดี
b. ศึกษาวัฒนธรรมพื้นเมือง นิสัยใจคอ เพื่อใช้ในการปกครอง จัดการ (หลอกใช้)
i. กลายเป็น มานุษยวิทยา
c. การขุดหลุมฝังศพ ไม่ใช่วิถีตะวันออก แต่ก็ได้ทำให้เกิดการค้นพบหลักฐาน ปะติดปะต่อว่าคนวิวัฒนาการสู่มนุษย์อย่างไร
i. แต่ไม่แน่ใจว่า ได้ยกระดับความเป็นมนุษย์ หรือความเป็นคนของมนุษยชาติหรือไม่
ii. โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในความสัมพันธ์ระหว่างคน คน-สัตว์ คน-ธรรมชาติ
ฉ. ล้ำยุค คนเป็นนาย หรือ ทาส ของเทคโนโลยี
a. โลกาภิวัตน์
b. ภาษาหลอมรวม
i. ความเร็ว ประสิทธิภาพ เหมือนภาษา/รหัส คอมพิวเตอร์
ii. แข่งขัน
iii. โลกอีกแบบ
ช. ภาษาและความเป็นคน
a. ความงามภาษาแบบเก่าจะหายไป เพราะบริบท สิ่งแวดล้อมต่าง
b. ภาษาพัวพันกับจิตใจ จิตใต้สำนึก
c. ภาษาสานต่อกับวิญญาณชนรุ่นก่อน
ซ. สรุป สันติ และการอยู่รอดของมนุษยชาติ
a. การแปรเปลี่ยนจาก ลิง à คน à มนุษย์ à ?
i. สะท้อนในภาษาพูด ลายมือ
ii. การใช้ภาษา
iii. สัมพันธ์ถึงจิตใต้สำนึก สัญชาติญาณ
iv. สัมพันธ์กับบรรพชน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ และจักรวาล
ฌ. ไอทีกับจิตวิญญาณใหม่ และอารยธรรมใหม่ ในยุคศตวรรษ 21
a. สู่ยุค Star Trek
b. สู่ยุค Star War
c. โลกใหม่ที่พ้นวิกฤตโลกร้อน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น