การเลือกตั้ง
การลักพาตัวผู้สมัครเลือกตั้ง
วิบากหกปีของ Ingrid Betancourt
Kidnapping a Candidate : Ingrid Betancourt’s Six-Year Ordeal
Maureen Macleod, 2008
ผู้หญิงที่ลงแข่งขันหาเสียงในการเลือกตั้ง มักเผชิญสิ่งท้าทายและภัยคุกคามต่อความปลอดภัยและความมั่นคงของพวกเธอ ตัวอย่างสุดโต่งหนึ่ง คือ ผู้ลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีโคลอมเบีย อิงกริด เบตันคอร์ท (Ingrid Betancourt) ผู้ถูกลักพาตัวโดยกองโจร (guerilla forces) ในปี 2002 ในระหว่างการหาเสียง การถูกจองจำอยู่นานถึง 6 ปี ดูเหมือนจะสิ้นหวังที่เธอจะถูกปล่อยออกมา แต่แล้ว ในวันที่ 2 กรกฎาคม 2008 มีข่าวออกมาว่า เธอและตัวและกันอีก 14 คน ได้รับอิสระหลังจากหน่วยจู่โจมโคลอมเบีย ได้เข้าปฏิบัติการอย่างอุกอาจ บทความนี้ของ IMOW มองย้อนตำนานไม่ธรรมดาของสตรีและนักการเมืองคนนี้
“จะต้องไม่มีการลักพาตัวอีกต่อไป” นี่คือคำพูดที่ท้าทายของผู้ท้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดีโคลอมเบีย อิงกริด เบตันคอร์ท ในการรณรงค์หาเสียงในปี 2002 ในตอนนั้น เธอได้พบกับสมาชิกของกองกำลังติดอาวุธเพื่อการปฏิวัติ (Revolutionary Armed Forces of Colombia, FARC) ซึ่งเป็นกองโจรหนึ่งในป่าดงของโคลอมเบีย เพียง 2-3 วันต่อมา เบตันคอร์ทกลายเป็นเหยื่อลักพาคนถัดไปที่มีชื่อเสียงที่สุดของ FARC ร่วมทางกับชาวโคลอมเบียนับพันที่ถูกลักพาตัวในระหว่างการต่อสู้ ที่หลายคนเรียกว่าสงครามกลางเมืองยาวนานหลายสิบปี ที่เต็มไปด้วยคราบเลือด
สำหรับหลายๆ คน โคลอมเบียทำให้คนคิดถึงภาพการค้ายาเสพติด คอรัปชั่น และความรุนแรง ด้วยบริบทนี่แหละที่ อิงกริด เบตันคอร์ท ใช้เวลายาวนานกว่าสิบปีก่อนหน้าถูกลักพา มุ่งทำงานเพื่อให้เสียงของเธอได้ยินถึงในวงการเมืองโคลอมเบีย
การกลับบ้าน
เบตันคอร์ท เกิดมาในครอบครัวอภิสิทธิ์ ช่วงเวลาเติบโตของเธอส่วนใหญ่อยู่ในต่างประเทศ ในฝรั่งเศส ในฐานะลูกสาวของนักการทูต ในปี 1989 การลอบสังหารผู้ลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีโคลอมเบียอีกคน Luis Carlos Galán ได้ดลใจให้เธอละทิ้งชีวิตที่สุขสบาย และหวนกลับคืนถิ่นกำเนิด เบตันคอร์ท เสนอตัวเองเป็น นักเสรีนิยม-ต่อต้านคอรัปชั่น ในการลงสมัครเลือกตั้งสภาคองเกรส การเมืองและการเลือกตั้งในโคลอมเบียไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าคุณเป็นหญิงสาวที่ไม่มีคนรู้จัก มีทุนจำกัด และไม่ยอมร่วมใช้วิธีซื้อเสียงที่ทุกคนปฏิบัติกัน
วิธีการแหกคอก
เธอมีเพียงทางเลือกเดียว ก็คือทำให้เกิดผลกระทบที่ลืมไม่ได้ เธอใช้คอนดอม (condoms) ยืนแจกจ่ายให้ประชาชนบนท้องถนน การให้คอนดอมแก่ชาวโคลอมเบีย เป็นสัญญลักษณ์การป้องกันตัวจากคอรัปชั่นนรัฐบาลรวมทั้งจากเชื้อโรค ในขณะนั้น เอดส์กำลังเป็นเรื่องร้อนในวาระโลก ยุทธวิธีนี้จึงสร้างผลกระทบอย่างที่เธอต้องการ และเธอก็ประสบความสำเร็จ ได้รับเลือกเข้าสู่สภาผู้แทนราษฎร
เช่นเดียวกับนักกิจกรรมและนักการเมืองที่ตั้งใจดีทั้งหลาย ความพยายามของเบตันคอร์ทในการนำเปลี่ยนแปลงสู่โคลอมเบีย ถูกกีดกันสกัดกั้นมาโดยตลอด แขนขาเขี้ยวเล็บของขบวนคอรัปชั่น และอิทธิพลของเจ้าพ่อค้ายาเสพติดทำหน้าที่อย่างเข้มแข็งในการรักษาผลประโยชน์ตังเอง เธอถูกข่มขู่มากกว่าหนึ่งครั้งว่าจะทำร้ายลูกๆ ของเธอ ซึ่งเป็นกลยุทธทั่วไปที่อาชญากรใช้เพื่อปิดปากผู้ขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง ผลคือ เบตันคอร์ทส่งลูกๆ ของเธอไปอาศัยอยู่ต่างประเทศกับบิดาของลูกๆ สามีเก่าในประเทศนิวซีแลนด์
อ๊อกซิเจน เติมเชื้อเพลิงในการชิงตำแหน่งในวุฒิสภา
เบตันคอร์ทไม่ต้องการอยู่กับพรรคเสรีนิยมต่อไป จึงตั้งพรรคของตัวเองขึ้นเรียกว่า อ๊อกซิเจน ในปี 1998 เธอประกาศตัวลงแข่งขันการเลือกตั้งวุฒิสมาชิก ครั้งนี้ เธอยืนแจกหน้ากากอนามัย ด้วยหวังว่าจะเทียบเคียงคอรัปชั่นกับมลภาวะในสิ่งแวดล้อม เธอชนะด้วยคะแนนเสียงสูงสุดตั้งแต่มีการลงคะแนนเลือกตั้งวุฒิสมาชิกเป็ต้นมา เป้าหมายสูงสุดของเบตันคอร์ท คือ ยุบและยกเลิกสภาคองเกรส และสร้างองค์รวมของระบบนิติบัญญัติใหม่ ในวันที่ร่าง พรบ ฉบับนี้ถูกขว้างทิ้ง เธอได้ตัดสินใจที่จะลงสมัครเลือกตั้งประธานาธิบดีที่จะจัดขึ้นในเดือนพฤษภาคม 2002
สนามแข่งสู่ตำแหน่งประธานาธิบดี
ด้วยลักษณะที่เต็มไปด้วยความเชื่อมั่นศรัทธาอย่างท่วมท้นของเธอ อิงกริด เบตันคอร์ท กระโจนลงลู่แข่งขันสู่ตำแหน่งประธานาธิบดีเต็มตัว เธอเดินทางไปทั่วประเทศ เยี่ยมเยียนพื้นที่ห่างไกล ที่ๆ ผู้คนไม่คุ้นเคยกับการที่มีผู้สมัครเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีลงมาหาและฟังความคิดเห็นของพวกเขา เธอเดินทางด้วยรถโดยสารดอดจ์ขนาดเล็ก (Dodge minibus) เก่าๆ คันหนึ่ง หรือ "chiva" ซึ่งเป็นรถโดยสารท้องถิ่นดั้งเดิมที่ประชาชนทั่วไปใช้เดินทางระหว่างไร่นากับเมือง และแน่นอน ไม่มีการรณรงค์ครั้งไหนของ อิงกริด เบตันคอร์ท จะสมบูรณ์ได้หากไม่มีเครื่องมือประชาสัมพันธ์ที่มีประสิทธิภาพ ครั้งนี้ คือ Viagra เธอยืนแจกบนท้องถนนอีกเช่นเดิม แจกแผงยาเม็ด เพื่อชักจูงผู้มีสิทธิเลือกตั้งว่า โคลอมเบียต้องการความกระปรี้กระเปร่าคืนมาเหมือนกับที่ Viagra สัญญาไว้
เนื่องจากการขัดผลประโยชน์พิเศษที่มีอยู่ นักวิเคราะห์คาดว่าเธอไม่มีทางจะชนะได้ในการแข่งขันครั้งนี้ แต่เธอก็เดินหน้ารณรงค์ต่อไป ประธานาธิบดี Pastrana ได้เปิดการเจรจากับ FARC และเขตปลอดทหารได้ถูกกำหนดขึ้น เพื่อให้นักการเมืองและผู้ก่อการกบฏได้เจอกัน เมื่อการเจรจาเพื่อสันติภาพล้มเหลว เบตันคอร์ทยังคงเพิกเฉยต่อคำเตือนซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่าอย่าเข้าไปในเขตนั้น ในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2002 เธอและผู้จัดการฝ่ายรณรงค์ของเธอ คลาร่า โรฮาซ์ ก็ถูกลักพาตัวโดยผู้ก่อการร้ายขวางกั้นถนน
การรณรงค์ที่ไร้ตัวผู้แข่งขัน
ในเดือนต้นๆ หลังจากที่เธอถูกลักพาตัวไป มีการเผยแพร่เทป “พิสูจน์ว่ายังมีชีวิตอยู่” ซึ่งแสดงให้เห็นว่า เบตันคอร์ท ยังมีสภาพจิตใจที่ดีอยู่พอสมควร แม้จะอยู่ในภาวะถูกกักตัว ครอบครัวและพรรคของเธอดำเนินการรณรงค์ต่อไปโดยปราศจากตัวเธอ แต่ขนรูปถ่ายของเธอบนกระดาษแข็งใหญ่เท่าตัวจริงไปแทน ในวันลงคะแนน เบตันคอร์ท—ผู้ถูกลักพาไป—ติดอันดับที่ห้า ในจำนวนผู้เข้าชิง 11 คน ได้คะแนนกว่า 50,000 เสียง ในขณะที่วันเดือนแห่งความทุกข์ทรมานเวียนเป็นปี เสียงร้องอ้อนวอนจากครอบครัวของเธอและแรงสนับสนุนทั่วโลก ต่างไม่สามารถทำให้เธอถูกปล่อยได้
ความหวังว่า เบตันคอร์ทจะอยู่รอดได้ลดลงเมื่อวีดีโอเทปม้วนหนึ่งโผล่ขึ้นมา เป็นการบันทึกในเดือนตุลาคม 2007 ในภาพ เธอดูซูบผอมและบอบบางอย่างน่าสงสาร ไม่มีร่องรอยของครั้งหนึ่งที่เป็นนักการเมืองที่มีบารมีและแข็งขืน มีข่างลือว่า เธอใกล้ความตาย
อิสรภาพ
ในสองเดือนแรกของปี 2008 FARC ได้ปล่อยตัวผู้ช่วยของเบตันคอร์ท คลาร่า โรฮาซ์ พร้อมกับตัวประกันอีกกลุ่มหนึ่ง ในวันที่ 2 กรกฎาคม ทหารโคลอมเบีย แฝงกายเป็นพวกกบฏ ได้ล่อ FARC ให้ส่งตัว เบตันคอร์ท และตัวประกันอีก 14 คน แล้วบรรทุกกลุ่มที่ถูกใส่กุญแจข้อมือนี้ขึ้นเฮลิคอปเตอร์ พอบินขึ้นสู่อากาศ ตัวประกันทั้งหลายต้องตะลึงเมื่อได้ยินว่า พวกเขาเป็นอิสระแล้ว
อิงกริด เบตันคอร์ท โผล่ออกมาจากป่าโคลอมเบีย ดูซีดเซียวแต่มีรอยยิ้ม เธอบอกเป็นนัยแต่ไม่ได้ให้รายละเอียดเรื่อง การ “ทรมานและหมิ่นประมาท” ที่เธอต้องประสบ บอกว่า “สิ่งเดียวที่ฉันเตรียมใจไว้ คือ ฉันต้องการจะให้อภัย และการให้อภัยก็มาพร้อมกับการลืมเลือน”
ตั้งแต่การปล่อยตัวของเธอในปี 2008 เบตันคอร์ท ได้พบับลูกๆ และครอบครัวของเธอในฝรั่งเศส เธอเดินทางไปสหรัฐฯ ในเดือนกันยายน เพื่อแสดงปาฐกถาที่สหประชาชาติ เรื่อง สถานการณ์ที่เลวร้ายสำหรับเหยื่อผู้ก่อการร้าย เธอเรียกร้องให้มีฐานข้อมูลรวมศูนย์ เพื่อจัดระบบและเผยแพร่ความต้องการของเหยื่อ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น